Nakon potrage koja je trajala duže od četvrtine vijeka, arheolozi su napokon pronašli glavni grad majanskog carstva koji se spominje u mnogim tekstovima iz antičkog majanskog svijeta – Sak Tzi.
Ipak, arheolozi nisu bili oni koji su locirali grad. Jedan lokalni čovjek je pronašao veliku tablu u blizini Lacanja Tzeltala, zajednice u Chiapasu u Meksiku. Natpisi na tabli su škrinja blaga koja otkriva mitologiju, poeziju i istoriju, a koji ukazuju na tipične majanske tradicije koje povezuju mit i stvarnost.
Mnogi dijelovi table sadrže zapise koji govore o mitskoj vodenoj zmiji, mnogim neimenovanim bogovima, mitskoj poplavi i rođenjima, životima i bitkama antičkih vladara. Sak Tzi se nalazio na mjestu koje je sada granica između Meksika i Guatemale, i vjerovatno u pitanju nije bilo previše moćno carstvo.
Iako je bilo okruženo moćnim komšijama, dokazi govore da je glavni grad ovog malog carstva bio naseljen čitav jedan milenijum, sve od začetka 750. godine p.n.e. Dugoročnost ovog carstva je možda bila moguća zahvaljujući utvrđenjima koja su okruživala glavni grad.
Naučnici su otkrili dokaze da je grad bio zaštićen i dubokim kanjonom koji ga je okruživao. Članovi arheološkog tima su dodali da je ovo kraljevstvo možda imalo povlastice jer je stvaralo strateške mirovne sporazume sa moćnijim komšijama.
Na istom mjestu je pronađena i velika skulptura koja govori o požaru koji je uništio polovinu grada tokom ratnog konflikta. Pronađeni su i ostaci piramida, kraljevske palate i terena za igre sa loptom. Jedan od najvećih pronalazaka je piramida koja je nekada bila visoka 14 m, a koja je okružena kućama u kojima su živjeli elita i religijske vođe.
Tim arheologa i naučnika je najviše zainteresovan da otkrije kako je kraljevstvo Sak Tzi uspjelo da preživi tolike godine, uprkos tome što nikada nije postalo najmoćnije u regionu.
Izvor: N.N