Prava Srba u Federaciji BiH masovno se i kontinuirane krše tako što im se uništava i oduzima imovina, skrnave groblja, a nerijetko su im ugroženi i životi, ukazao je danas Odbor za zaštitu prava Srba u FBiH u otvorenom pismu institucijama u BiH, Federaciji BiH, Republici Srpskoj i ambasadama.
Odbor je podsjetio na nedavno ubistvo Nade Radulović (65) koja se vratila u Visoko, kao i na fizički napad na povratnika Savu Bilanoviću u Busovaču, i to poslije višestrukog maltretiranja, napada na imovinu i paljenja kuća.
“Gotovo u svakoj opštini FBiH konstantne su prijetnje, koje od verbalnih prelaze u fizičke napade na Srbe”, navodi se u otvorenom pismu odbora.
Dodaje se da prema raspoloživim podacima, u prosjeku jednom mjesečno dolazi do skrnavljenja pravoslavnih objekata i grobalja na teritoriji FBiH.
U pismu se navodi da u FBiH postoji oko 1.100 lokaliteta sa pravoslavnim grobljima, a Srbi koji ih obilaze za pravoslavne praznike svake godine svjeoče da su se spomenici našli na meti vandalskog ponašanja.
Odbor je naveo sve lokacije na kojima su skrnavljena srpska groblja.
Kako je istaknuto u pismu, u FBiH se od 2014. godine provodi postupak harmonizacije zemljišnih knjiga i katastara, tako što se uspostava i zamjena zemljišnih knjiga za pojedinačne katastarske opštine vrši na način da se objava najave uspostave i zamjene zemljišne knjige vrši samo u službenim glasnicima FBiH i BiH, i u dva dnevna lista čije je sjedište u Sarajevu i Mostaru.
Odbor navodi da na taj način Srbi koji su živjeli u FBiH, a sada žive u Srbiji ili drugim zemljama Evrope i svijeta nemaju saznanja da se vrši uspostavljanje nove zemljišne knjige za njihovu imovinu.
“Iako je Aneksom sedam zagarantovan povrat imovine ili nadoknada štete za imovinu, trenutno imamo situaciju da je popis 2013. godine ustanovio da na teritoriji FBiH u 163 naselja gdje su Srbi bili većina sada niko ne živi, nenaseljena su.
Ovaj aneks je za Srbe u FBiH potpuno neostvariv, a njene vlasti ne rade da bi obnovili kuće i pomoćne objekte u vlasništvu Srba”, ističu iz Odbora.
Ukazano je i da je pravo na obrazovanje, koje je takođe zagarantovano Ustavom BiH, veoma teško ostvarivo za srpsku đecu u FBiH, te da je opšte poznato da srpska djeca u Glamoču ne uče ćirilicu.
“U ostatku FBiH srpska djeca imaju otežan ili gotovo nikakav pristup pravoslavnoj vjeronauci, srpski jezik i ćirilično pismo se ne uče u dovoljnom fondu časova, tako da srpska djeca završe osnovnu školu, a da nisu naučila svoje pismo – ćirilicu”, navode iz Odbora.
Otvoreno pismo upućeno je članovima Predsjedništva BiH, predsjedniku RS, predsjedniku Vlade RS, predsjedniku i premijeru FBiH, ambasadama Srbije, Hrvatske, SAD, Ruske Federacije, Francuske, Njemačke, Velike Britanije, te Delegaciji EU u BiH.