Na današnji dan, prije tačno tri decenije, sarajevska pijaca Markale postala je poprište jednog od najstrašnijih zločina tokom opsade glavnog grada Bosne i Hercegovine.
Tog sunčanog prijepodneva 1995. godine, oko 11 sati, minobacačka granata ispaljena s položaja Vojske Republike Srpske s pravca Trebevića pala je ispred gradske tržnice. Eksplozija je zauvijek ugasila 43 života, a ranila još 84 civila.
Građani su se tada, kao i svakodnevno tokom opsade, okupili kako bi razmijenili osnovne potrepštine – hranu, cigarete, konzerve, i ono malo što se moglo naći i dijeliti. Umjesto spasa, tog dana dočekala ih je smrt.
Masakr kod Markala u augustu 1995. bio je posljednji u nizu brutalnih napada na civile u opkoljenom Sarajevu.
Ovaj zločin označio je prekretnicu: uslijedila je NATO-ova vojna operacija “Deliberate Force“, nakon koje su agresorske snage bile primorane na povlačenje artiljerije s položaja oko grada i djelimičnu deblokadu Sarajeva.
Za zločine nad civilima u Sarajevu, uključujući i masakr na Markalama, komandanti Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske RS, Stanislav Galić i Dragomir Milošević, osuđeni su pred međunarodnim sudom na doživotnu kaznu zatvora, odnosno 29 godina zatvora.
Ovaj napad je potvrđen i u presudama Radovanu Karadžiću i Ratku Mladiću.
Imena koja ne smiju biti zaboravljena
Na spisku žrtava nalaze se imena 43 ubijena građanina, među kojima su i djeca, stariji, žene i muškarci.
Među njima su bili Omer Ajanović, Sevda Brkan-Kruščica, Vera Brutus-Đukić, Dario Dlouhi, Goran Poturković, Sabaheta i Ajdin Vukotić, Hamza Tunović i mnogi drugi čiji su životi prekinuti u trenu, bez razloga, osim što su bili građani Sarajeva.
Program obilježavanja
U povodu 30. godišnjice ovog zločina, danas će u 10 sati u sarajevskoj Vijećnici biti održan komemorativni skup, gdje će biti otvorena i izložba Instituta pod nazivom: „ZLOČINI NA MARKALAMA: Ubijanje i ranjavanje civila – suđenje zločincima, negiranje istine, otpor zaboravu“.
U 11 sati, delegacije porodica žrtava, zvaničnici i građani položit će cvijeće na mjesto zločina ispred Gradske tržnice, u tišini i poštovanju prema nevinim životima izgubljenim tog kobnog dana.