Polaganjem cvijeća i minutom šutnje ispred Gradske tržnice u Sarajevu danas je obilježena godišnjica jednog od najtežih zločina počinjenih tokom opsade glavnog grada Bosne i Hercegovine – masakra na Markalama, u kojem je 1995. godine ubijeno 43, a teško ranjeno 84 civila.
Na mjestu stradanja okupile su se brojne delegacije, članovi porodica ubijenih, prijatelji i građani. Počast žrtvama odali su predsjedavajući Predsjedništva BiH Željko Komšić, predstavnici Vlade FBiH predvođeni Nerinom Dizdarom i Ramom Isakom, šef Kluba SDP-a u Parlamentu FBiH Damir Mašić, gradonačelnik Sarajeva Samir Avdić, kao i delegacije Grada Sarajeva, općina Stari Grad i Novo Sarajevo, te mnogi drugi.
Sunčanog popodneva 28. augusta 1995. godine, građani Sarajeva okupili su se oko Gradske tržnice kako bi razmijenili hranu, cigarete i osnovne potrepštine.
U 11 sati, s agresorskih položaja na Trebeviću ispaljene su minobacačke granate na užu gradsku jezgru. Jedna od njih pala je među civile kod Markala, ostavljajući iza sebe prizore nezamislive tragedije.
Ovo je bio posljednji veliki masakr u opkoljenom Sarajevu, nakon kojeg je međunarodna zajednica konačno reagirala. Samo nekoliko dana kasnije uslijedila je vojna intervencija NATO-a pod kodnim imenom Deliberate Force, kojom su agresorske snage natjerane na povlačenje i deblokadu Sarajeva.
Imena koja ne smiju biti zaboravljena
Na današnji dan prisjećamo se nevino ubijenih:
Omer Ajanović, Hidajet Alić, Salko Alić, Zeno Bašević, Husein Baktašević, Sevda Brkan-Kruščica, Vera Brutus-Đukić, Halida Cepić, Paša Crnčalo, Mejra Cocalić, Razija Čolić, Esad Čoranbegić, Dario Dlouhi, Salko Duraković, Alija Dževlan, Najla Fazlić, Rijad Garbo, Ibrahim Hajvaz, Meho Herceglija, Jasmina Hodžić, Hajrudin Hozo, Jusuf Hašimbegović, Adnan Ibrahimagić, Ilija Karanović, Mesudija Kerović, Vehid Komar, Muhamed Kukić, Mirsad Kovačević, Hašim Kurtović, Ismet Klarić, Masija Lončar, Osman Mahmutović, Senad Muratović, Goran Poturković, Blaženka Smoljan, Hamid Smajlhodžić, Hajro Šatrović, Samir Topuzović, Hamza Tunović, Ajdin Vukotić, Sabaheta Vukotić, Meho Zećo i Narima Žiga.
Pravda je spora, ali dostižna
Za ovaj i druge zločine nad civilima Sarajeva, komandanti Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske Republike Srpske, Stanislav Galić i Dragomir Milošević, osuđeni su na doživotnu kaznu zatvora, odnosno 29 godina. Masakr na Markalama bio je ključan dokaz u presudama i Radovanu Karadžiću i Ratku Mladiću.
„Ne zaboravljamo – ne praštamo“
Na današnjoj komemoraciji poruke govornika bile su jasne – zaborav nije opcija. Upozoreno je da se zločini ne smiju relativizirati i da međunarodna zajednica nije smjela dopustiti da se genocid i masovna ubistva dese u srcu Evrope.
„Ovo mjesto ne bi trebalo postojati u svijetu koji uči iz vlastitih grešaka. Nažalost, to nije slučaj“, poručeno je iz Sarajeva.
