Svjetska meteorološka organizacija upozorila je da bi globalne temperature na godišnjem nivou u narednih pet godina prvi put mogle da pređu ključni prag od 1,5 stepeni celzijusa.
Globalno zagrijavanje dovodi do vremenskih ekstrema, a naučnici su zaključili da je zapadna Europa u opasnosti zbog povećane učestalosti oluja. Istovremeno, mnogi dijelovi Južne Amerike, Južne Afrike i Australije vjerovatno će imati više suša nego što su imali u bliskoj prošlosti, dok je u Sibiru postignut novi rekord, jer su prosječne temperature u junu, drugu godinu zaredom, znatno povećane.
“Cijela planeta je toplija za jedan stepen u odnosu na predindustrijski nivo, a poslednjih godina ta anomalija je i veća“, ukazuje prof. dr Vladimir Đurđević iz Instituta za meteorologiju.
Đurđević za “Novosti” napominje da se nalazimo u procesu globalnog zagrijavanja i da se klimatske promjene danas dešavaju u znatno kraćim vremenskim intervalima nego u prošlosti.
U Pariškom sporazumu, kao granična vrijednost navodi se 1,5 stepeni, kao i da srednja globalna temperatura treba da ostane ispod dva stepena Celzijusa. U njemu se još kaže da ne bi smjelo da se dozvoli da se planeta zagrije više od toga.
“U Pariškom sporazumu piše da treba da pokušamo da ostanemo ispod 1,5 stepeni zato što su onda rizici povezani sa klimatskim promjenama znatno manji“, objašnjava profesor Đurđević.
“Ukoliko temperatura pređe 1,5 stepeni, male ostrvske zemlje u Pacifiku, kod kojih je nadmorska visina često samo nekoliko metara, s porastom srednjeg nivoa globalnog okeana bit će potopljene“, ukazao je on.
Jake kiše, poplave, požari
Poznato je da klimatske promjene djeluju na intenzitet toplotnog talasa i dužinu trajanja ekstremnih padavina.
“Sve ono čemu smo svedočili prethodnih godina, jake kiše, poplave, požari, u budućnosti će biti češće i intenzivnije“, upozorava profesor Đurđević.
“Ako uspijemo da se zaustavimo na 1,5 stepeni Celzijusa, promena će predstavljati neku vrstu povećanog rizika, ali ako se zaustavimo na dva stepena, učestalost toplotnih talasa, intenzitet poplava i šumskih požara biće mnogo veći. Zato je bolje zaustaviti porast temperature na 1,5 nego na dva stepena Celzijusa“.
Prema riječima profesora Đurđevića, zaustavljanje porasta srednje globalne temperature je komplikovan zadatak, povezan sa transformacijom energetskog sistema i prestankom korišćenja fosilnih goriva.
Da li će globalno otopljavanje odlediti stare viruse?
Pojedini naučnici upozoravaju na to da bi uslijed posljedica globalnog zagrijavanja bivši trajni ledeni pokrivači Sibira i Grenlanda postali poprišta “vaskrsenja” virusa i bakterija koji su bili zamrznuti u ledenom pokrivaču.
Poznato je da su oni šampioni preživljavanja. Naučnici su otkrili dijelove ribonukleinske kiseline španskog virusa iz 1918. godine u tijelima sahranjenim u masovnim grobnicama u tundrama Aljaske.
“Postoje priče o tome, ali mislim da je bolje ne otvarati tu temu, pošto su ljudi naplašeni zbog virusa korona i to će još više da ih zbuni“, smatra profesor Đurđević.
On je naveo da postoje nalazi u ledenim depozitima na Sjevernom i Južnom polu zarobljenih bakterija i virusa, ali ističe to ne znači da oni mogu da se aktiviraju.
Rješenja?
Mnogo različitih akcija se može preduzeti kao odgovor na globalno zagrijavanje. Pojedinci mogu da smanje potrošnju energije, da recikliraju i ponovo koriste određene stvari. Zatim, da smanje upotrebu ličnog vozila i da koriste javni prevoz kada je to moguće. Ukoliko je i neophodno imati svoje prevozno sredstvo, birati ono sa najmanjom emisijom štetnih gasova.