Devetogodišnja djevojčica iz Velike Britanije koja nije preživjela fatalni napad astme 2013. godine postala je prva osoba kojoj je kao uzrok smrti zvanično potvrđen zagađeni vazduh.
Ovaj nalaz dao je lice i ime jednoj od miliona ljudi čija smrt je ubrzana zagađenjem vazduha širom svijeta svake godine. U Britaniji, pravni stručnajci kažu da bi to moglo otvoriti vrata tužbama žrtava zagađenja i njihovih porodica.
Djevojčica Ella Adoo-Kissi-Debrah, koja je živjela blizu glavne kružne ceste u jugoistočnom Londonu, preminula je u februaru 2013. godine. Bolovala je od astme i u bolnicu je primljena gotovo 30 puta u manje od tri godine zbog brojnih napada.
Njena majka je kazala tokom sudske istrage proteklih sedmica da bi se preselila da joj je rečeno da zagađenost vazduha doprinosi lošem zdravlju njene kćerke, piše Guardian.
U presudi koja je donesena u srijedu, patolog Philip Barlow rekao je da je zagađen vazduh značajno doprinio nastanku i pogoršanju Elline astme, dodajući da je bila izložena visokim nivoima nitrogen dioksida i česticama u količinama većim od graničnih vrijednosti iz smjernica Svjetske zdravstvene organizacije.
“Glavni izvor zagađenja kojem je bila izložena su izduvni gasovi iz saobraćaja”, kazao je Barlow u svom zaključku pred londonskim sudom.
Posljedice zagađenog vazduha ubijaju sedam miliona ljudi širom svijeta svake godine, prema podacima SZO. Zagađenje koje je doprinijelo Ellinoj smrti uzrok je oko 4.2 miliona smrti godišnje izazivajući moždani udar, infarkt, bolesti srca, karcinom pluća i hronične respiratorne bolesti”, navode iz SZO.
Presuda je pozdravljena kao presedan u Britaniji i drugim državama, jer direktno povezuje zagađenje vazduha sa konkretnim smrtnim slučajem. UN-ov program za zaštitu životne sredine prošle godine je napisao da ako zagađenje vazduha bude proglašeno uzrokom Elline smrti, to će biti prvi put da je zagađenje vazduha ikada eksplicitno povezano sa smrću pojedinca sa imenom i prezimenom.
“Obično imamo procjene brojeva, ili onoga što nazivamo ‘smrti povezane sa’, ali nikada nije bilo pojedinačnog slučaja, jer je veoma teško povezati direktno smrt sa zagađenjem vazduha”, kazao je Jonathan Grigg, profesor pedijatrijske respiratorne i ekološke medicine na londonskom univerzitetu Queen Mary. “Ovo je prelomna odluka, sa prilično ubjedljivim dokazima“.
Bezbrojne studije pokazale su da zagađen vazduh, bez obzira na izvor zagađenja, nanosi štetu milijardama ljudi širom svijeta. Djeca su naročito ranjiva, jer se njihova pluća razvijaju, zbog čega su podložniji bolestima ili disfunkcionalnom razvoju.
Ella je bila živahno dijete, omiljena među drugarima, svirala je deset instrumenata i sanjala da postane pilot.
Nalazi sami po sebi nisu zakonski obavezujući, ali ovakav zaključak mogao bi otvoriti vrata za tužbe protiv vlade koja nije smanjila nivoe NO2 do graničnih vrijednosti koje je postavila Evropska unija.
Gradonačelnik Londona Sadiq Khan odredio je rješavanje problema zagađenog vazduha kao prioritet tokom svog mandata. Pozvao je da zaključak u vezi sa Ellinom smrću bude prekretnica, tako da niko više ne doživi tragediju njene porodice.
Barlow je preporučio da stanovništvu koje živi u blizini visoko zagađenih oblasti treba pružiti više informacija o rizicima kojima su izloženi.
“Da su joj date ove informacije”, kazao je Barlow o Ellinoj majci, “ona bi preduzela korake koji su mogli spriječiti Elinu smrt”, prenosi BUKA.